Polkadot
Kusama
SW
SW
Shape
Shape

Polkadot Deep Dive

Q3 2022

Shape
Shape

Bản Đồ Tương Tác Toàn Diện Đầu Tiên Của Hệ Sinh Thái Polkadot & Kusama

Polkadot là gì? Trong quý 3 năm 2022, nhiều đơn vị truyền thông lớn, chương trình podcast, và nền tảng tư vấn tài chính đều đặt ra câu hỏi này. Là blockchain layer-0 hoạt động dựa trên cơ chế đồng thuận Nominated Proof-of-Stake, Polkadot và Kusama có tiềm năng giải quyết bộ ba bất khả thi của blockchain: hệ thống bảo mật an toàn, có khả năng mở rộng và mức độ phi tập trung cao, cho phép hàng trăm parachain (blockchain layer-1) và ứng dụng phi tập trung (DApps) hoạt động trơn tru cùng lúc.

Với mục tiêu đưa đến góc nhìn tổng quát về hệ sinh thái không ngừng mở rộng này, SubWallet đã xây dựng Bản đồ tương tác toàn diện đầu tiên về Polkadot & Kusama cùng sự hỗ trợ của Parity Technologies, đơn vị đứng sau giao thức lõi của Polkadot. Bản đồ bao gồm hơn 500 dự án trải rộng trên 25 hạng mục. Từ các dự án tài chính phi tập trung (DeFi), mạng xã hội tài chính phi tập trung (SocialFi), danh tính (Identity), tài sản không thể thay thế (NFT), vũ trụ ảo (Metaverse), Gaming, tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) đến cầu nối Blockchain (Bridge), cơ sở hạ tầng (Infrastructure), nền tảng hợp đồng thông minh (Smart Contract), công cụ phát triển (Tooling), giải pháp dữ liệu (Data) và quyền riêng tư (Privacy), trong quý 3 năm 2022, hệ sinh thái Polkadot & Kusama hoạt động sôi nổi và tràn đầy tiềm năng.

Shape
Shape
Shape
Shape
Shape

Tổng Quan Hệ Sinh Thái

Tình hình Tài chính & Hoạt động Phát triển

Thị trường blockchain tiếp tục ảm đạm trong quý 3, nhưng đồng DOT có khởi đầu khá thuận lợi. Mở cửa phiên giao dịch ngày 01/07 với giá 7,05 đô la, đồng DOT theo đà tăng mạnh và chạm ngưỡng 9,66 đô la vào ngày 13/08 với vốn hoá thị trường 10,28 tỷ đô la. Tuy nhiên, xét trên bình diện cả năm 2022, giá DOT trong quý này giảm đáng kể so với hai quý trước. Ngày 21/09, DOT hạ xuống mức 6,00 đô la, kéo theo vốn hoá thị trường giảm còn 6,89 tỷ đô la, tụt 75,60% so với đầu năm.

blur blur

So sánh Giá Token và Hoạt động Phát triển

Bước tăng vọt lên mức 10,51 tỷ đô la đã đẩy Polkadot vượt lên Dogecoin trên bảng xếp hạng vốn hoá thị trường vào ngày 10/08, nhưng sự sụt giảm nửa cuối quý 3 khiến Polkadot lần nữa đánh mất vị trí này cho Dogecoin và hiện đang tạm dừng chân ở vị trí thứ 11.

Giá đồng KSM đạt đỉnh sớm hơn DOT vào ngày 22/07 ở ngưỡng 69,60 đô la, nhưng nhanh chóng trượt dốc và chạm đáy ở 37,77 đô la ngày 19/09 với mức vốn hoá thị trường 339,65 triệu đô la. Một lần nữa, biểu đồ giá và vốn hoá thị trường của KSM tương tự của DOT.

blur blur

So sánh Hoạt động Phát triển

Shape
Shape
Shape
Shape
Shape

Top 10 Mạng Dựa Trên Hoạt Động Phát Triển Trong Vòng 30 ngày

# Dự án Hoạt động
1
DOTPolkadot DOT
494.93
2
KSMKusama KSM
494.93
3
ADACardano ADA
429.23
4
ETHEtherum ETH
386.47
5
SNTStatus SNT
347.87
6
FILFilecoin FIL
314
7
MIOTAIOTA MIOTA
301.33
8
ATOMCosmos ATOM
300.5
9
MANADecentraland MANA
295.7
10
VEGAVega Protocol VEGA
286.57

Trong khi giá token liên tục giảm, hoạt động phát triển của Polkadot lại tăng vọt. Santiment đo lường hoạt động phát triển của dự án dựa trên số lượng thao tác hướng tới việc xây dựng và phát triển sản phẩm mà dự án đó thực hiện trên thư viện Github (repo) công khai của mình, ví dụ như đẩy commit, tạo pull request và ra mắt phiên bản mới. Dễ thấy rằng hoạt động phát triển của Polkadot trong quý 3 đã tăng lên đáng kể và đều đặn so với quý 1 và quý 2, đặc biệt là trong tháng 9. Nhờ vậy, Polkadot không gặp mấy khó khăn để vượt qua Ethereum, Solana, Near và Polygon ở phương diện này và chỉ đứng sau Cardano phần lớn thời gian.

Mặc dù thua kém Cardano xét về tổng quan, hoạt động phát triển trên Polkadot lại đều đặn và ổn định hơn. Từ ngày 01/09 đến ngày 20/09, Polkadot đã vượt lên để giành lại vị trí số một. Chính vì vậy xuyên suốt tháng 9, Polkadot & Kusama liên tục dẫn đầu bảng xếp hạng hoạt động phát triển trong 30 ngày của Santiment.

Shape
Shape
Shape
Shape

Mức Độ Phi Tập Trung Và Bảo Mật

Báo cáo nghiên cứu tính phi tập trung của các hệ sinh thái lớn ra mắt ngày 25/07 của Ultimate Money cho thấy hệ số Nakamoto của Polkadot cao vượt trội các hệ sinh thái layer-1 khác, gấp 3 lần hệ số của Solana và Avalanche và gấp gần 12 lần Cosmos, Near và BSC. Nhằm đo ngưỡng tối thiểu mà một hệ thống mạng có thể bị phá vỡ, năm 2017, cựu Giám đốc Công nghệ Coinbase Balaji S. Srinivasan đã tạo ra một hệ số kết hợp giữa hệ số Giniđường cong Lorenz và đặt tên cho hệ số này theo tên người sáng lập Bitcoin là Satoshi Nakamoto. Hệ số Nakamoto của một network càng lớn thì mức độ phi tập trung của network đó càng cao.
Được thiết kế phân mảnh và hoạt động dựa trên cơ chế đồng thuận Nominated Proof-of-Stake, Polkadot có khả năng phân phối stake tốt hơn các hệ sinh thái khác. Chính vì vậy dù có 297 validator, chỉ bằng 15,84% số lượng validator của Solana và 22,90% của Avalanche, Polkadot vẫn phi tập trung hơn. Hiện tại Nomination pools đã có mặt trên Westend và Kusama và sắp được triển khai trên Polkadot, hứa hẹn nâng cao hơn nữa mức độ phi tập trung của hệ sinh thái. Với tính năng mới này, người dùng sẽ có nhiều cơ hội tham gia stake hơn do mức token tối thiểu để được tham gia nhận phần thưởng sẽ được hạ thấp xuống. Các tương tác với blockchain sẽ dễ được thực hiện một cách phi tập trung hơn và giảm phụ thuộc vào lòng tin nhờ tích hợp light client qua Substrate Connect.
blur blur

Hệ số Nakamoto các Mạng Lớn

Trước đây, có thể do hạn chế về mặt kỹ thuật hoặc do điện năng tiêu thụ quá lớn mà người dùng không thể chạy full các node. Để dễ dàng tương tác với blockchain hơn, họ thường phải chạy node của một bên thứ 3 và vô tình tạo nên một lỗ hổng trong hệ thống phi tập trung. Chính vì vậy, tính năng Light client ra mắt nhằm loại bỏ lỗ hổng tập trung này. Thứ nhất, light client giúp giảm đáng kể năng lượng tiêu thụ bằng cách chỉ tải xuống phần tiêu đề của khối (block header) thay vì cả chuỗi khối. Mặt khác, light client cũng đối chiếu kết quả trả lại của 1 full node có khớp với header không, nhờ vậy mà người dùng sẽ không cần phải phụ thuộc vào node trung gian nữa.
Tính đến nay, các ví hàng đầu hệ sinh thái Polkadot và Kusama như SubWallet, Polkadot {js.} và Nova Wallet đều đã tích hợp light client nhằm mang đến cho người dùng trải nghiệm mượt mà nhưng vẫn đảm bảo tính phi tập trung cao. Sau một loạt sự cố trong tháng 8, SubWallet và Nova Wallet đã nhanh chóng tích hợp ví lạnh Ledger, đồng thời hỗ trợ ký giao dịch bằng mã QR Parity signer và Stylo nhằm tạo thêm 1 lớp bảo mật cho người dùng. Bất chấp những thách thức to lớn do vụ hack cầu Nomad vào ngày 1 tháng 8 và việc đúc aUSD sai lầm của Acala vào ngày 14 tháng 8, hệ thống bảo mật phân mảnh Polkadot vẫn cực kỳ vững chắc.
blur blur

Điện năng Tiêu thụ của các Mạng Proof-Of-Stake lớn

  Node
[# tổng]
Giao dịch
[GD/năm]
Tổng điện năng tiêu thụ
[kWh/năm]
Điện năng trên node
[kWh/năm]
Điện năng trên giao dịch
[Wh/GD]
Tổng lượng khí thải carbon
[tCO2e/năm]
ADACardano
3,002 11.9 mn 598,755 199.45 51.59 284.41
DOTPolkadot
297 4.0 mn 70,237 236.49 17.42 33.36
SolSolana
1,015 11.8 bn 1,967,930 1,938.85 0.166 934.77
TezosTezos
375 2.5 mn 113,249 250.99 41.45 53.79
AvalancheAvalanche
1,084 93.9 mn 489,311 451.39 4.76 232.42
AlgorandAlgorand
1,190 190.0 mn 512,671 430.82 2.70 245.52

Nhìn vào các chuỗi hoạt động theo cơ chế đồng thuận proof-of-work như Bitcoin và Ethereum, nhiều người cho rằng càng phi tập trung thì càng tốn nhiều điện năng. Điều này không hoàn toàn đúng với cơ chế proof-of-stake. Theo báo cáo về hiệu quả sử dụng năng lượng được CCRI công bố vào tháng 1 năm 2022, Polkadot là hệ sinh thái có lượng điện năng tiêu thụ hàng năm ít nhất và do đó cũng lượng khí thải carbon hàng năm ít nhất. Kết quả này được tính toán không dựa trên tổng số giao dịch. Để có được tổng mức tiêu thụ điện, nhóm CCRI đã đo mức năng lượng trung bình được tiêu thụ của mỗi node trên mỗi mạng dựa trên yêu cầu phần cứng, sau đó nhân với tổng số node. Trong số sáu blockchain được khảo sát, Polkadot có số lượng node thấp nhất và mức tiêu thụ điện trên mỗi node thấp thứ hai. Do vậy, Polkadot chính là blockchain thân thiện với môi trường nhất.

Số lượng Người dùng & Quỹ Đầu tư

Ngày 28/9, số lượng người sở hữu đồng DOT đã vượt quá con số 1.000.000 người. Tuy nhiên, thị trường suy thoái cũng để lại cơ số hệ quả. Trong quý 3 2022, có trung bình 1.695 người nắm giữ DOT mới mỗi ngày, thấp hơn 20,61% so với quý 2 (2135) và 44,61% so với quý 1 (3060). Vào ngày 30/9, lượng người dùng chỉ tăng thêm 824 người. Đây là lần đầu tiên trong năm nay số lượng người dùng tăng dưới 1000. Tương tự với giá cả và vốn hóa thị trường, xu hướng tăng trưởng số lượng người nắm đồng KSM cũng tương tự đồng DOT.

blur blur

Số Lượng Địa Chỉ Nắm Giữ DOT & KSM

Tính đến ngày 05/10, các ông lớn trong hệ DOT đang nắm giữ 58,61 triệu DOT, tương đương 374,80 triệu đô la, 47,46% trong số đó đã được stake. Các “đại gia” KSM có vẻ khiêm tốn hơn khi mà bên nắm giữ lớn nhất chỉ nắm giữ 492.990 KSM, tương đương 21,12 triệu đô la.

blur blur

Quỹ Đầu Tư vào Hệ Sinh Thái Polkadot và Kusama

Đến nay, có hơn 400 quỹ đầu tư mạo hiểm đã đầu tư vào hệ sinh thái Polkadot và Kusama, nắm giữ nhiều tokens từ relay chain, parachain và DApp. Dễ thấy DFG và AU21 đặt nhiều kỳ vọng vào hệ sinh thái nhất khi thu nạp lần lượt 53 và 40 dự án vào danh mục đầu tư của họ. Bên cạnh đó, NGC Ventures, Hypersphere, Illusionist Group và CMS Holdings đều đã đầu tư vào hơn 30 dự án.

Shape
Shape
Shape
Shape

Parachain

Quý 3 năm 2022 đã khép lại với chiến thắng của Oak Network trong phiên đấu giá ngày 30/09, giúp dự án này trở thành parachain thứ 28 trên Polkadot. Quý này Kusama cũng có tổng cộng 54 cuộc đấu giá, chọn ra 41 dự án parachain trên hệ sinh thái. Sau khi cho ra mắt tính năng XCM, một định dạng nhắn tin giúp hệ thống đồng thuận giao tiếp với nhau, 24 chuỗi trên Kusama đã mở các kênh giao tiếp XCM với nhau. Vì được ra mắt trước nên số lượng kênh XCM trên Kusama nhiều gấp đôi Polkadot.

Giao thức Giao tiếp Đồng thuận XCM giữa các Parachain Polkadot & Kusama hàng đầu Quý 3 năm 2022

Trong Quý 3 2022, Moonbeam, Moonriver, Acala, Karura, Parallel và Heiko là 6 network có lượng giao dịch XCM lớn nhất. Mặc dù đứng đầu bảng xếp hạng tuần của tháng 9 với 1 triệu đô la giá trị giao dịch tài sản nhưng xét về cuộc đua đường dài, Parallel có vẻ đang chạy sau top 6 dự án kể trên. Tính đến thời điểm viết, Moonbeam vẫn là parachain tích cực nhất Quý 3, với 56,88 triệu đô la giá trị chuyển vào trên tổng số 19.160 giao dịch và 39,68 triệu đô la giá trị chuyển ra trên tổng 10.319 giao dịch. Ngày 08/09, Moonbeam cũng ghi nhận 10 triệu giao dịch và chỉ 4 ngày sau, mạng này thông báo số địa chỉ duy nhất đã vượt mốc 300.000.

Acala đứng thứ hai với 21,89 triệu đô la giá trị chuyển vào và 27,05 triệu đô la giá trị chuyển ra. Có thể thấy các sự cố hồi tháng 8 - nguyên nhân dẫn đến 1 tháng trì hoãn hoạt động của network này, thực tế không để lại nhiều ảnh hưởng đến tình hình toàn quý. Vào ngày 05/10, Acala chính thức khôi phục hệ thống vận hành và tất cả tính năng của mạng, hứa hẹn một sự trở lại ấn tượng cho quý 4.

Shape

Quản trị & Trợ cấp

Như đã đề cập trong báo cáo Polkadot Deep Dive H1 2022, Gavin Wood đã đề cập đến mô hình quản trị 2.0 (Governance 2.0) Ngày 26/9, Gavin tiếp tục công bố bản thảo đầu tiên về tổ chức Polkadot Fellowship Manifesto , kêu gọi tập hợp “những nhà phát triển nòng cốt và chuyên gia kỹ thuật phát triển giao thức”. Trong mô hình Quản trị 2.0, ủy ban kỹ thuật (Technical Committe) hiện tại sẽ được thay thế bởi nhóm chuyên gia Polkadot Fellowship với 3 trọng trách chính: tư vấn kỹ thuật cho hệ thống quản trị, duy trì và xây dựng giao thức lõi, và phát triển giáo dục cộng đồng về kỹ thuật và triết lý hệ sinh thái Polkadot. Để đảm bảo sự tồn tại của nhóm Fellowship góp phần làm tăng tính phi tập trung chính trị của mạng, nhóm chuyên gia này không có thẩm quyền ra quyết định đi ngược lại với nguyện vọng chung của cộng đồng.

blur blur

Hoạt động Ngân quỹ DOT

Trong quý này, ngân quỹ (treasury) của DOT đã nhận được tổng cộng 30 đề xuất, trong đó 24 đề xuất đã được chấp nhận và nhận tài trợ tổng cộng 439.757.317 DOT, khoảng 2,85 triệu đô la. Ngân quỹ KSM cũng đã chi một số tiền tương đương cho 22 đề xuất, với tổng giá trị 48.038,944 KSM, xấp xỉ 2,10 triệu đô la. Các cuộc thảo luận nhằm cải thiện quy trình quản lý ngân quỹ và chi tiêu ngân quỹ đang diễn ra trong Diễn đàn Polkadot (Polkadot Forum). Đây là nền tảng mới ra mắt cho phép người dùng tham gia thảo luận góp phần xây dựng hệ sinh thái Polkadot.

Trợ cấp Web3 Foundation theo Danh mục

Ngoài ngân quỹ DOT và KSM, các nhóm dự án muốn xây dựng trên Substrate có thể đăng ký Chương trình tài trợ của Web3 Foundation (Web3 Foundation Grants Program). Tính đến ngày 28/07, Web3 Foundation đã nhận được 1054 đơn đăng ký, trong đó 415 đơn được chấp thuận. Họ cũng thông báo đã đạt một cột mốc mới ngay khi số lượng dự án vượt ngưỡng 400. Trong đó có 41,5% dự án nhận tài trợ phát triển các mô-đun và chuỗi runtime, giúp đây trở thành danh mục chiếm ưu thế trong số những người nhận. Phát triển giao diện người dùng (UI) và các công cụ phát triển, lần lượt chiếm 13,2% và 11,1%.

Tài Chính Phi Tập Trung

Là tên gọi tắt cho tài chính phi tập trung (decentralized finance), DeFi chắc chắn là phân khúc nổi bật với số lượng dự án đông nhất hệ sinh thái Polkadot và Kusama. Thị phần của parachain chủ yếu chia ra cho các mạng lớn như Moonriver, Moonbeam, Acala, Parallel, Astar và Karura. Tổng tài sản bị khoá (TVL) Moonbeam và Moonriver cộng lại chiếm 126,25 triệu đô la, chiếm 44,7% tổng số TVL, và gấp đôi lần tổng số của TVL Acala và Karura là 22%.
blur blur

Tổng Giá trị Tài sản Bị Khóa theo Chuỗi

Trong báo cáo Polkadot Deep Dive kì trước, chúng tôi đã chia các dự án DeFi theo layer và tách biệt parachain và DApp. Nhưng để có góc nhìn khách quan nhất, chúng tôi đã thay đổi cách tiếp cận và đi sâu vào các sản phẩm DeFi trên tất cả các layer. Bốn sản phẩm chính được nghiên cứu bao gồm sàn giao dịch phi tập trung DEX (các sàn sử dụng công cụ tạo lập thị trường tự động AMM), sàn cho vay (Lending & Borrowing) (thị trường tiền tệ), giao thức Liquid Staking và đồng tiền ổn định (Stablecoin). Lưu ý, Acala không xuất hiện trong phần này do có một tháng tạm dừng hoạt động.
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape

Sàn Giao Dịch Phi Tập Trung DEX (AMM)

Trong phần này, chúng tôi đã khảo sát 13 sàn DEX (AMM) bao gồm các sàn native và các sàn giao dịch đa chuỗi trên Polkadot và Kusama. Để độc giả dễ hình dung, chúng tôi chia các sàn thành thành hai nhóm: nhóm 1 gồm các sàn có TVL trong quý 3 trung bình cao hơn 10 triệu đô la; nhóm 2 gồm các sàn có TVL trung bình thấp hơn 5 triệu đô la.

Điều thú vị là top 5 sàn DEX của quý 3 đều không phải là sản phẩm của các dự án parachain mà là sản phẩm của DApp. Ngay cả khi đối đầu với Zenlink, ArthSwap vẫn là sàn DEX hàng đầu của Astar Network còn Solarbeam là đại diện duy nhất của Moonriver Network. Nếu so với StellaSwap và Curve Finance-sàn DEX độc quyền và sàn giao dịch đa chuỗi trên Moombeam Network thì cả ba sàn DEX kể trên không có nhiều biến động trong giai đoạn này.

blur blur

Sàn DEX có TVL Trung bình Lớn hơn 10 triệu đô la

Từ biểu đồ trên, dễ thấy vụ hack cầu Nomad hồi tháng 8 cũng khiến Stella Swap tổn thất không nhỏ. Chỉ trong vòng 24 giờ, từ ngày 1 đến ngày 2 tháng 8, TVL của sàn bị giảm 3 lần, từ 31,56 triệu đô la xuống còn 11,21 triệu đô la. Kể từ thời điểm đó, TVL của StellaSwap chỉ giao động quanh mức 8,75 đô la. Ngày 12/08, TVL của sàn đạt đỉnh ở ngưỡng 13,46 triệu đô la nhưng nhanh chóng chạm đáy 6,60 triệu đô la ngày 06/09. Rõ ràng vụ hack hồi tháng 8 đã làm StellaSwap đánh mất vị thế bất bại của mình. Trong quá trình khôi phục sau sự cố, đội ngũ StellaSwap đã nộp đề xuất xin tài trợ mức 3 của hệ sinh thái Moonbeam với tổng giá trị 7.833.600 GLMR (tương đương 3,89 triệu đô la). Với mục tiêu kêu gọi các farm chiến lược trong 6 tháng, đề xuất đã được cộng đồng bỏ phiếu thông qua vào ngày 09/10.

Dù cũng chạy trên Moonbeam như StellaSwap nhưng Curve Finance không bị ảnh hưởng bởi vụ hack cầu Nomad do dự án này phụ thuộc phần lớn vào bể tài sản liquid staking của Lido (xcDOT/stDOT) thay vì tài sản token của blockchain khác (wrapped asset). Trên thực tế, sàn DEX đa chuỗi này đã tận dụng thời cơ để nhanh chóng nhân đôi TVL của mình chỉ trong 1 tuần từ 4,78 triệu đô la đến 9,24 triệu đô la từ ngày 11 đến 18/07. Từ ngày 09/08 trở đi, Curve Finance liên tục dẫn đầu cuộc đua và đến cuối quý 3, TVL của sàn đã tăng trưởng 499% so với đầu quý.

blur blur

Sàn DEX có TVL Trung bình Nhỏ hơn 5 triệu đô la

Ở thứ hạng thấp hơn, Beamswap đã không bảo toàn vị trí dẫn đầu của mình quá lâu. TVL giảm mạnh nửa đầu tháng 7 khiến Beamswap tụt lại sau Karura và Beefy trên Moonbeam. Sau khi ghi nhận 1 triệu đô la đồng GLINT được stake, TVL của Beamswap ngay lập tức tăng gần gấp đôi chỉ trong một ngày, từ 3,59 triệu đô la lên 6,51 triệu đô la ngày 31/07. Tuy nhiên chỉ 3 ngày sau, TVL của sàn này quay lại mức 4,08 triệu đô la.

Tương tự với Beamswap, TVL của Beefy trên Moonbeam cũng giảm đáng kể, mất 35,59% từ 3,99 triệu đô la ngày 01/08 xuống còn 2,57 triệu đô la ngày 02/08, khả năng cao là do tâm lý hoảng loạn của cộng đồng sau sự cố Nomad. Trong khi network chị em của Beefy trên Moonriver không có nhiều biến động về TVL trong quý 3, bản thân mạng Beefy trên Moonbeam chứng kiến sự tăng trưởng TVL vượt bậc đến 258,31% chỉ trong vòng 8 ngày, từ mức 2,03 triệu đô la ngày 29/08 lên 5,24 triệu đô la ngày 06/09 và giữ khá vững vị trí trên đầu bảng xếp hạng suốt thời gian còn lại trong kỳ nghiên cứu.

Nếu Beamswap và Beefy trên Moonbeam thống trị tháng 7 và tháng 9 của quý 3 thì Avault Finance chính là ngôi sao sáng của tháng 8. Ra mắt vào ngày 8 tháng 7 với mức TVL khiêm tốn 1,10 triệu đô la, Avault từng bước phát triển và đạt mức tăng ấn tượng - tăng gần gấp đôi trong 2 ngày, từ 3,07 triệu đô la ngày 9 tháng 8 lên 6,10 triệu đô la ngày 11 tháng 8. Cuối năm nay, cuộc đua giữa 3 sàn DEX này sẽ còn rất thú vị, nhất là khi TVL của cả 3 sàn gần như bằng nhau tại thời điểm kết thúc quý.

Giao Thức Cho Vay

Không có gì bất ngờ khi Moonwell Artemis gặp tình huống tương tự với StellaSwap: trong 3 ngày, TVL giảm 78,45%, từ 103,04 triệu đô la (ngày 01/08) xuống 22,20 triệu đô la (ngày 04/08), đẩy dự án từ bị trí thứ nhất xuống thứ 3 trong xếp hạng 4 dự án. Để xây dựng lại giao thức, Moonwell Artemis đã gửi đề xuất một khoản tài trợ của quỹ Trợ cấp Moonbeam Foundation trị giá 4.166.400 GLMR (xấp xỉ 2,08 triệu đô la) và được chấp thuận vào ngày 09/10.

Do sự cố này, Parallel đã vươn lên dẫn đầu cuộc đua cho vay trong 2/3 chặng cuối cùng của quý 3, vượt qua mức 75 triệu đô la TVL ở mức cao nhất vào ngày 06/08. Ở cuối bảng xếp hạng, Starlay đã đánh mất 47,79% TVL kể từ đầu quý với mức khởi điểm 13,18 triệu đô la.

blur blur

TVL của Giao thức Cho vay

Liquid Staking

Parallel rõ ràng đang tập trung cung cấp sản phẩm giao thức cho vay và liquid staking thay vì sàn giao dịch phi tập trung DEX. Trong suốt quý 3, ngoại trừ lần giảm xuống 13,35 triệu đô la ngày 09/08 và một lần khác xuống còn 12,15 triệu đô la ngày 18/09 thì TVL của Parallel cho sản phẩm liquid staking tương đối ổn định, quanh mức 15 triệu đô la. Sau lần giảm thứ hai, TVL của Parallel dao động quanh mức 12 triệu đô la, gần bằng với Lido trên Moonbeam.
Trong quý này, Bifrost tập trung khuyến khích người dùng sử dụng liquid staking. Dù liên tục chạy Rainbow Boost 2.0 từ ngày 29/06 đến ngày 13/07 và Rainbow Boost 3.0 từ ngày 08/08 đến ngày 23/08, TVL của Bifrost vẫn không thể cạnh tranh với Lido trên Moonbeam trong nửa cuối quý 3. Bắt đầu cuộc đua muộn với TVL 5,69 triệu đô la, Lido trên Moonbeam đã kết thúc quý này với TVL tăng vọt 216,68%. Điều thú vị là TVL của Bifrost tăng mạnh lại không nhờ vào các chiến dịch quảng bá. Từ ngày 21/07 đến ngày 23/07 TVL của Bifrost tăng từ 5,76 triệu lên 9,51 triệu đô la.
blur blur

TVL của Giao thức Liquid Staking

Shape
Shape
Shape
Shape

Đồng tiền ổn định (Stablecoin)

Có lẽ tín hiệu tốt nhất về stablecoin trong quý này chính là sự ra mắt của Tether trên Polkadot. Sau khi âm thầm tăng nguồn cung trên Kusama lên 3,5 triệu USDT, Tether tiếp tục đổ thêm 3M USDT vào Polkadot. Ngay sau khi ra mắt, Astar Network là parachain đầu tiên mở giao dịch XCM cho đồng USDT. Không lâu sau, Moonbeam Network cũng cho phép token này được sử dụng trên DApp của mình.

blur blur

Lượng Phát hành Đồng tiền ổn định

Sau sự cố của Acala, lượng đồng aUSD phát hành trên Karura vẫn chỉ dao động trong mức 3,77-4,81 triệu đô la. Trong khi đó đồng BAI của AstridDAO lại có nhiều biên động hơn. Ngày 06/07, AstridDAO đã mở màn quý 3 bằng việc phát hành 5,75 triệu đô la đồng BAI, cao gấp rưỡi lượng đồng aUSD phát hành trên Karura. Tuy nhiên lượng đồng BAI phát hành dần giảm và nhường vị trí cho đối thủ cạnh tranh vào ngày 26/07. Chỉ trong 3 tháng, đồng BAI mất gần một nửa vốn hóa thị trường. Cuộc cạnh tranh giữa các đồng stablecoin sẽ còn căng thẳng hơn nữa trong ba tháng cuối năm nay khi mạng Acala trở lại đường đua và USDC thông báo kế hoạch ra mắt trên Polkadot.
Shape
Shape
Shape
Shape

Non-fungible token (NFT)

Sàn giao dịch NFT

Trong quý này, thị trường NFT cực kì nhộn nhịp với nhiều hoạt động trên các sàn giao dịch NFT, dự án GameFi và Metaverse. Sàn giao dịch NFT Raresama trên Moonbeam đã thiết lập kỷ lục mới chỉ sau 1 tháng ra mắt với mức doanh thu hơn 2.000.000 GLRM, xấp xỉ 927 nghìn đô la. Bên cạnh đó, các sàn khác trong hệ sinh thái Moonbeam và Moonriver như tofuNFT và Moonbeans cũng thu về doanh số cực khủng.
blur blur

Khối lượng Giao dịch theo ngày trên Sàn Giao dịch NFT

Dễ thấy doanh số của tofuNFT trên mạng Moonbeam luôn đứng đầu bảng xếp hạng thường nhật khi có tới 58 trên tổng số 93 ngày của quý 3 đạt doanh số cao nhất. Trong quý này, sàn giao dịch tofuNFT đã bán được tổng cộng 86.078 đô la NFT, gấp đôi lượng bán của Moonbeans trên Moonriver (41.166 đô la) và gấp bốn lần doanh thu của Singular (22.115 đô la).
Shape
Shape
Shape
Shape

GameFi

Là bộ sưu tập NFT đầu tiên được bán hết trên Moonbeam Network, GlimmerApes dẫn đầu về số lượng bán ra và vượt qua hạng nhì GLMR Jungle 35 nghìn GLMR, khoảng 14,8 nghìn đô la. Tuy nhiên, cả hai bộ sưu tập này đều là sản phẩm của GLMR Apes DAO, trong đó, GLMR Jungle được bán trong The Great Escape - trò chơi Play-to-Earn đầu tiên trên Moonbeam Network. Trong tháng đầu tiên ra mắt, dự án GameFi này đã đạt được nhiều thành tựu ấn tượng: 210 người dùng với khoảng 14,500 lượt chơi, giúp Jungle Bank thu về 8.800 GLMB và đốt đi 5.600 GLMB. CryptoPunksBored Ape Yacht Club (BAYC) trên Moonbeam lần lượt giữ vị trí thứ ba và thứ tư.

MoonFit Beast and Beauty, một bộ sưu tập của ứng dụng GameFi về sức khoẻ và lối sống MoonFit xếp thứ 5 chỉ sau vài tháng ra mắt. Ở đợt bán đầu tiên, ứng dụng này đã bán hết 500 NFT với mức giá 39.500 GLMR trong vòng chưa đầy 30 phút và 1500 NFT với giá 178.500 GLMR trong đợt bán thứ hai, thu về tổng 218.000 GLMR trên sàn sơ cấp. Trước đó, MoonFit đã phát hành Mint Pass miễn phí cùng quyền ưu tiên mua NFT và cũng thu về doanh số đáng chú ý, 11.478,18 GLMR trên sàn thứ cấp.

Top 10 Bộ sưu tập NFT trên Moonbeam Network theo tổng Khối lượng Giao dịch

# Bộ sưu tập Khối lượng giao dịch
1
GlimmerApes

GlimmerApes

111 Chủ sở hữu / 1,001 Vật phẩm

Moonbeam 128,353.37
2
GLMR Jungle

GLMR Jungle

520 Chủ sở hữu / 3,333 Vật phẩm

Moonbeam 93,229.1
3
Moonbeam Punks

Moonbeam Punks

1149 Chủ sở hữu / 4,200 Vật phẩm

Moonbeam 62,531.03
4
Moonbeam BAYC

Moonbeam BAYC

111 Chủ sở hữu / 1,001 Vật phẩm

Moonbeam 49,189.45
5
MoonFit Beast & Beauty

MoonFit Beast & Beauty

632 Chủ sở hữu / 2,000 Vật phẩm

Moonbeam 41,398.08
6
Ultimate Harvest Moon

Ultimate Harvest Moon

9,504 Chủ sở hữu / 41,552 Vật phẩm

Moonbeam 35,049.84
7
MOONPETS

MOONPETS

622 Chủ sở hữu / 5,000 Vật phẩm

Moonbeam 30,269.17
8
Moonbeam Ape Yatch Club

Moonbeam Ape Yatch Club

111 Chủ sở hữu / 1,001 Vật phẩm

Moonbeam 16,948
9
Bunch of Bananas

Bunch of Bananas

97 Chủ sở hữu / 125 Vật phẩm

Moonbeam 13,077
10
MoonFit Mint Pass

MoonFit Mint Pass

1,889 Chủ sở hữu / 2,998 Vật phẩm

Moonbeam 11,478.18
Shape
Shape
Shape
Shape

Metaverse

Bên cạnh GameFi, thị trường NFT trên Metaverse cũng cho thấy nhiều hứa hẹn trong Quý 3. Vào ngày 22 tháng 7, Efinity, một parachain Metaverse trên Polkadot đã thông báo kế hoạch hợp tác với Square Enix ra mắt bộ sư tập NFT cho chuỗi trò chơi điện tử đang được yêu thích nhất Final Fantasy. Các NFT này không chỉ đơn giản là ảnh kỹ thuật số mà còn tích hợp với các mô hình nhân vật game và các thẻ bài giao dịch trên Final Fantasy VII.
Cùng lúc đó, Bit.Country đã khởi chạy mạng thử nghiệm Alpha (Alpha Testnet) vào ngày 30/06. Chiến dịch này đã thu hút gần 3.000 dự án metaverse tham gia và 2 triệu AlphaNEER được stake chỉ trong vòng hai tuần đầu tiên. Vào ngày 13/09, ứng dụng Bit.Country Pioneer chính thức ra mắt với người dùng ngay sau khi thắng đấu giá tự tài trợ cho vị trí parachain thứ 52 trên Kusama ngày 12/09.

Hiệu suất Ứng dụng Pioneer của Bit.Country

Hạng mục
Ngày sau khi phát hành
1 ngày 2 ngày 3 ngày 4 ngày 5 ngày 7 ngày Tổng đến hiện tại
Dự án Metaverse 29 45 66 89 117 136 210
Bộ sưu tập NFT 80 117 164 218 282 322 503
NFT được đúc 920 933 1,050 - 1,598 1,848 2,801
NEER được stake 3,005,944.98 2,340,936.68 3,591,736.88 3,561,266.38 3,532,112.38 3,603,074.88 4,364,764.61
BIT bị đốt bỏ - - 74,499.40 96,102.75 101,123.79 102,812.79 204,608.14

Thành công của chiến dịch Alpha Testnet cũng góp phần thu hút nhiều sự chú ý khi parachain này chính thức cho ra mắt ứng dụng Pioneer App. Chỉ trong 9 giờ sau khi ra mắt, 1 triệu NEER đã được stake và con số này còn tăng lên hơn 3 triệu vào cuối ngày. Nền tảng này cũng thu hút 136 dự án metaverse, 322 bộ sưu tập NFT và phát hành 1.848 NFT chỉ trong một tuần. Cũng trong thời gian đó, Pioneer App cũng ghi nhận hơn 3,6 triệu NEER được stake đồng thời đốt đi 100 nghìn đồng BIT. Bit.Country còn tiếp tục bán đấu giá đất trong sự kiện Raw Land Block Sale, và thu về tổng cộng gần 5,150 NEER (khoảng 2.060 đô la).

Skybreach, dự án metaverse chủ lực của RMRK cũng đạt được dấu mốc quan trọng. Vào ngày 19/10, Skybreach thông báo đã bán 14.905 lô đất và thu về hơn 1 triệu xcRMRK.

Tổ chức tự trị phi tập trung (DAO)

Nhằm phản đối mô hình quyền lực tập trung, các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) nổi lên trong cộng đồng và trở thành một phần không thể thiếu đối với Polkadot và Kusama. Giống như ở các hệ sinh thái khác, DAO được xem như là các cấu trúc thực thể mà mọi quyết định đều dựa trên kết quả biểu quyết của cộng đồng những người nắm giữ token. Mọi hoạt động của tổ chức này đều được công khai trên blockchain.
ChaosDAO

ChaosDAO

Thành lập ngày 13/07/2021, ChaosDAO là một trong những tổ chức tự trị phi tập trung thành lập sớm nhất và có nhiều ảnh hưởng nhất trong hệ sinh thái Polkadot và Kusama. Với tôn chỉ “chất lượng hơn số lượng”, ngay từ ngày đầu thành lập, ChaosDAO luôn hướng đến một mục tiêu duy nhất là tập hợp và kết nối các thành viên thông thái nhất trong hệ sinh thái. Tổ chức này cũng phát hành bộ sưu tập NFT Chaos-DAO Apes để phục vụ cho việc kết nối và quản trị thành viên của mình. Đến ngày 24/10, bộ sưu tập này đã ghi nhận gần 4 nghìn KSM giá trị giao dịch với mức giá sàn là 109 KSM và giá trần lên đến 179 KSM. 23 người vận hành máy chủ DAOists hiện đang điều hành ChaosDAO, và họ cũng là các thành viên đến từ những dự án có tiếng trong hệ sinh thái.

Astar Degens

Astar Degens

Đúng như tên gọi của mình, Astar Degens là một DAO tập trung đầu tư vào hệ sinh thái Astar. Dưới sự quản trị của 10 thành viên trong hội đồng DAO, vào cuối tháng 9 năm 2022, các thành viên của Astar Degens đã nhận được hơn 1 triệu ASTR phần thưởng bằng việc tham gia stake token trên DApp và hơn 200 nghìn ASTR tiền bản quyền cho sàn tofuNFT. Để có được quyền biểu quyết trong DAO này, người dùng cần sở hữu ít nhất một trong số 10.000 NFT Astar Degen Apes. Bộ sưu tập này có tổng giá trị là 9,6 triệu ASTR cùng với giá sàn lên đến 1.800 ASTR vào ngày 24/10.

GLMR Apes

GLMR Apes

Cho đến thời điểm hiện tại, cả ba DAO được nhắc đến đều sử dụng hình ảnh con vượn trong các NFT của mình. Như đã đề cập trong phần GameFi, GLMR Apes với 1001 vật phẩm là bộ sưu tập NFT bán chạy nhất trên Moonbeam Network và liên tục đứng đầu bảng xếp hạng ở thị trường thứ cấp. Trong 10 thành viên quản trị thuộc GLMR Jungle, có tới 5 người thuộc đội ngũ nòng cốt và 5 người còn lại là Wise Apes.

Take Flight Alpha

Take Flight Alpha

Được thành lập vào tháng 1 năm 2022, TFA DAO có 30 thành viên tập trung chủ yếu vào việc chạy nút mạng collator node cho Moonbeam Network đồng thời phát triển cộng đồng hơn 600 thành viên. Hiện tại có khoảng 4,5 triệu GLMR được stake trong nút collator node, với tỷ suất lợi nhuận hàng năm (APY) 29% dành cho người ủy quyền (delegator). Vào tháng 5 năm 2022, TFA DAO đã cho ra mắt sưu tập MooonPets NFT bao gồm 5000 vật phẩm nhằm thu hút nhiều thành viên tham gia tổ chức. Trong quý này, tỷ lệ người dùng sở hữu NFT MoonPets được thông báo đã lên tới 60%.

Shape

Web3

Ví không lưu ký (non-custodial wallet) luôn là đề tài bàn tán trong hầu hết các cuộc thảo luận về Web3. Tương tự vai trò của Google và Facebook trong việc đăng nhập vào các ứng dụng Web2, ví không lưu ký chính là cửa ngõ và là điểm tiếp xúc đầu tiên giúp người dùng tiếp cận với các DApp trong thế giới Web3. Trong hệ sinh thái Polkadot và Kusama, ví không lưu ký có thể được chia thành ba loại: ví kế thừa (legacy wallet), ví đa chuỗi (multi-chain wallet) và ví đơn chuỗi (native wallet).
blur blur
Loại Ví kế thừa Ví đa chuỗi Ví gốc
Ví dụ Polkadot {.js}, Fearless Wallet, Polkawallet Enkrypt, Math Wallet, Rabby SubWallet, Nova Wallet, Talisman
Tương thích với Substrate
Tương thích với EVM
UI/UX thân thiện với người dùng
Tính năng cụ thể cho Substrate
Từ bảng so sánh trên, dễ thấy các ví đơn chuỗi của hệ sinh thái có nhiều ưu điểm hơn so với ví kế thừa và ví đa chuỗi. Các ví đơn chuỗi đều có giao diện thân thiện với người dùng, đồng thời được trang bị các tính năng dành riêng cho Substrate. Người dùng hoàn toàn có thể theo dõi các hoạt động stake và crowdloan cũng như thực hiện các giao dịch XCM và trải nghiệm tính năng light client ngay trên ứng dụng ví. Chính vì vậy, cuộc đua về ví trong hệ sinh thái Polkadot và Kusama chủ yếu là sân chơi giữa 3 ví SubWallet, Nova Wallet và Talisman. Trong khi Nova Wallet chỉ tập trung phát triển ứng dụng di động và Talisman chỉ chạy tiện ích mở rộng trình duyệt thì SubWallet là ví đầu tiên trên Polkadot và Kusama ra mắt cả hai ứng dụng này.

SocialFi

Là nền tảng mạng xã hội phi tập trung duy nhất trong hệ sinh thái, Subsocial tiếp tục phát triển trong Quý 3, với tổng cộng 1.474 bài đăng và thu hút thêm 395 trang cá nhân (space) trong vòng ba tháng. Đến ngày 25/10, ứng dụng này đã ghi nhận tổng cộng gần 25 nghìn bài đăng và hơn 10 nghìn space mới. Để tiếp cận thêm nhiều người dùng đồng thời mở rộng các tiện ích trong hệ sinh thái Subsocial, đội ngũ phát triển dự án đã ra mắt bộ sưu tập NFT Spacers trên RMRK. Đây là bộ sưu tập gồm 10.000 robot mà người dùng có thể tuỳ chỉnh trang bị và sử dụng như một chiếc vé VIP để kích hoạt các tính năng cao cấp trên Subsocial, chẳng hạn như thu thập năng lượng miễn phí trên Subsocial, sử dụng tên miền .spacer (Dotsama Domain) miễn phí và tăng lượt hiển thị của bài đăng.
blur blur

Hoạt động Hàng ngày của Subsocial Quý 3 2022

Quý 3 năm nay cũng ghi nhận sự tăng trưởng của nền tảng SocialFi Joystream. Là phiên bản Web3 của Youtube với mỗi video trên là 1 NFT, nền tảng này đã ghi nhận mức tăng nhẹ so với đầu quý với số lượng video tăng 7,70% và số người dùng tăng 9,20%. Các dự án SocialFi trong hệ sinh thái Polkadot và Kusama cần phải tăng tốc hơn nữa nếu không muốn bị tụt lại sau các đối thủ cạnh tranh trong các hệ sinh thái khác.
blur blur

Hoạt động Tích lũy của Joystream Quý 3 2022

Bridge

Web3 mở rộng nhanh chóng đã dẫn đến sự bùng nổ nhu cầu giao tiếp và chuyển giao tài sản giữa các blockchain khác nhau. Trong hệ sinh thái Polkadot và Kusama, giao thức XCMP cho phép các chuỗi layer 1 của hệ tương tác liên tục với nhau nhờ công nghệ XCM. Tuy nhiên hiện tại vẫn chưa có một cầu nối để các chuỗi parachain layer 1 có thể tương tác với các hệ sinh thái bên ngoài. Dưới đây là danh sách các cầu nối lớn đã và đang hoạt động tích cực trong hệ sinh thái Polkadot và Kusama. Lưu ý, tất cả các cầu đều hỗ trợ giao dịch hai chiều.
Nomad
Celer cBridge
For main wrapped assets such as USDT/USDC/DAI/WBTC/WETH/BUSD/BNB only. Other tokens are transferable between Moonbeam, Moonriver, Shiden and all other chains that Multichain supports
Multichain
Axelar
Wormhole
Interlay
Kintsugi
Snowfork
Helix Bridge

LỜI KẾT

Vào ngày 22/10, người đồng sáng lập Parity và Polkadot, Gavin Wood, đã tuyên bố từ bỏ vị trí Giám đốc điều hành của Parity Technologies để đảm nhận chức vụ Kiến trúc sư trưởng. Bên cạnh đó, Björn Wagner - người đồng sáng lập Parity và trước đó là Giám đốc Thương mại giờ đây là Giám đốc điều hành mới.

Động thái này báo hiệu một sự thay đổi tích cực và đầy hứa hẹn cho Polkadot, vì việc phát triển hệ sinh thái cũng như tiếp cận người dùng sẽ được tập trung nhiều hơn. Gần đây, DOTinVietnam - sự kiện chính thức đầu tiên của Polkadot do SubWallet và các dự án hàng đầu hệ sinh thái tổ chức đã diễn ra thành công tốt đẹp với sự tham gia của hơn 200 nhà phát triển và đầu tư. Trong những tháng tới, nhiều sự kiện như DOTinVietnam sẽ diễn ra trên toàn cầu và với quy mô lớn hơn nhiều. Do đó, sự bùng nổ của Polkadot chỉ là vấn đề thời gian.

Shape
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape
Shape

Bắt Đầu Với Polkadot

SubWallet
Moonbeam
Bit.Country
Hãy theo dõi để biết thêm các tính năng của dự án trong các báo cáo tiếp theo nhé!
Follow Our Twitter

Aboutdotinsights - Polkadot & Kusama Ecosystem Map

dotinsights is a research-focused initiative by SubWallet, the leading non-custodial wallet for Polkadot and Kusama ecosystem. By providing the most comprehensive and up-to-date Polkadot & Kusama Ecosystem Map with the support of Parity Technologies along with data-driven Polkadot Deep Dive reports on a quarterly basis, our vision at dotinsights is to become the official and trusted information and research hub of Polkadot.

Shape

Người thực hiện

DJ Hà Trang

DJ Hà Trang

Trưởng nhóm nghiên cứu
Alex Vu

Alex Vu

Kỹ sư dữ liệu
Le Bui

Le Bui

Thiết kế web
Dung Nguyen

Dung Nguyen

Frontend Developer
Hieu Dao

Hieu Dao

Co-founder
& Head of Product
Frankie Kao

Frankie Kao

Co-founder
& Giám đốc Sáng tạo
Thony

Thony

Co-founder
& Giám đốc Chiến lược
Ryan Dinh

Ryan Dinh

Trưởng bộ phận Phát triển Kinh doanh
Kate Ha

Kate Ha

Growth Lead
Emily Nguyen

Emily Nguyen

Growth Executive | Biên dich viên Tiếng Việt
Mabel Nguyen

Mabel Nguyen

Chuyên viên Phát triển Kinh doanh
Marco Da Rocha

Marco Da Rocha (Pitcoin)

Biên dịch viên Tiếng Bồ Đào Nha
Eunice Feng

Eunice Feng

Biên dịch viên Tiếng Trung
SrSlayer

SrSlayer

Biên dịch viên Tiếng Tây Ban Nha
Rudy Wicaksono

Rudy Wicaksono

Biên dịch viên Tiếng Indonesia
Sang-hyun Rhee

Sang-hyun Rhee

Biên dịch viên Tiếng Hàn
Takeshi Kuramochi

Takeshi Kuramochi

Biên dịch viên Tiếng Nhật

Đối tác

Chúng tôi xin chân thành cảm ơn những người bạn đã ủng hộ và cung cấp số liệu để chúng tôi có thể hoàn thành bài báo cáo này.
Shape